دیفای چیست ؟
دیفای به معنی سیستم مالی غیر متمرکز است. مفهوم DeFi به زبان ساده چیست و چه کاربردی در بلاک چین و ارزهای دیجیتال خصوصا اتریوم دارد؟
بازار مالی سنتی به شدت متمرکز است. واژه متمرکز در این جا به این معناست که مسئولین و بانک‌های مرکزی درباره پول یک کشور تصمیم می‌گیرند و آن را کنترل می‌کنند. به عبارتی کنترل جریانات مالی یک کشور به طور متمرکز در اختیار مسئولین آن کشور است. آن‌ها تصمیم می‌گیرند چقدر پول چاپ کنند، جریان و عرضه پول‌ها چطور باشد و … . مردم نیز در سیستم مالی حاکم بر دنیا، اختیار دارایی خود را برای دریافت سود به نهاد‌هایی مانند بانک‌ها می‌دهند. مشکل چنین سیستمی این است که کنترل آن به طور متمرکز در اختیار افراد خاصی است و این متمرکز بودن، ریسک خطرات ناشی از آن را بسیار بالا می‌برد. بنابراین، سیستم مالی غیرمتمرکز یا به طور خلاصه دیفای – DeFi اتریوم، چه تاثیری بر حوزه بلاک چین و ارز دیجیتال خواهد داشت؟
اگر افرادی که در هسته مرکزی سیستم مالی متمرکز هستند به منظور مقابله با یک بحران مالی اقدام به چاپ بی‌رویه پول کنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ به هر حال آن افراد تصمیم‌گیرنده هم انسان هستند و ممکن است اشتباه کنند. یک مثال بارز در این زمینه، کشور ونزوئلا است. هنگامی که قیمت نفت کاهش یافت، این کشور با اتخاذ سیاست ضعیف در قبال این مسئله، اقدام به چاپ بی رویه پول برای فرار از بحران مالی کرد. نتیجه چه شد؟ تورم سالانه 1 میلیون درصدی!
آیا ارزهای دیجیتال راه حل مناسبی برای تمرکززدایی است؟
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را می‌توان به صورت کاملا امن و بدون نیاز به واسطه مانند بانک‌ها معامله کرد. این امر باعث کنترل کامل کاربر بر دارایی‌هایش می‌شود. اما به خاطر داشته باشید که ارزهای دیجیتال هنوز به صورت واقعی نتوا‌نسته‌اند سیستم مالی سنتی را غیرمتمرکز کنند، بلکه هنوز در ابتدای راه غیرمتمرکز کردن این سیستم‌ها هستیم. به عنوان مثال، میلیون‌ها ماینر در سطح دنیا به طور همزمان در حال استخراج بیت کوین هستند و این یعنی تولید و صدور بیت کوین بسیار غیرمتمرکز است.
دیفای چیست؟
DeFi مخفف کلمه Decentralized Finance و به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز است، که شامل دارایی‌های دیجیتال، پروتکل‌ها، قراردادهای هوشمند و نرم‌افزار‌های غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین است. با توجه به انعطاف‌پذیری و مقدار پیشرفت و توسعه، اتریوم در حال حاضر بهترین گزینه برای پیاده سازی DeFi است. البته اتریوم تنها پلتفرم بلاک چین قادر به پیاده‌سازی DeFi نیست.
دیفای – DeFi را یک اکوسیستم مالی باز تصور کنید، که در آن می‌توانید ابزار و سرویس‌های مالی ریز و درشتی را به صورت غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین توسعه دهید. از آنجایی که این برنامه بر بستر Blockchain است، شما به راحتی قادر به ترکیب، اصلاح و یکپارچه کردن این سرویس‌ها خواهید بود، دقیقا مانند سر هم کردن یک لِگو! به عنوان مثال، در حال حاضر شبکه بلاک چین اتریوم برنامه‌های جذابی را مانند سیستم بانکی غیرمتمرکز، سیستم پرداختی غیرمتمرکز، سیستم وام‌دهی غیرمتمرکز و …. در خود جای داده و همه آن‌ها به هم متصل هستند!
مزیت‌های اصلی DeFi چیست ؟
سیستم مالی سنتی فعلی، نیازمند وجود نهادهای متمرکز مانند بانک است. اما پلتفرم‌های حوزه دیفای به چنین واسطه‌هایی نیاز ندارند. این پلتفرم‌ها، کد‌های کامپیوتری هستند که هرگونه اختلاف احتمالی را حل و فصل کرده و کنترل و نظارت بر دارایی را برای کاربران خود به ارمغان می‌آورند. این امر باعث می‌شود هزینه‌ها و کارمزدهای استفاده از سرویس‌های مالی کاهش یابد و ایجاد یک سیستم مالی بدون اصطکاک را ممکن سازد.
اما مزیت استفاده از بلاک چین در DeFi چیست؟ از آنجایی که دیفای بر بستر بلاک چین پیاده‌سازی می‌شود، بسیاری از مشکلات مربوط به امنیت دیگر معنا نخواهند داشت. تمام داده‌های مربوط به این اکوسیستم روی Blockchain ثبت شده و برای هزاران گره شبکه ارسال می‌شوند. بنابراین، سانسور دستکاری و یا حتی خطر متوقف شدن سرویس‌های این اکوسیستم دیگر وجود نخواهند داشت.
یکی دیگر از مزیت‌های مهم اکوسیستم آزادی مانند دیفای، سهولت دسترسی به آن برای افرادی است که در حال حاضر به هر دلیلی (مانند تحریم‌ها) برای دسترسی به سرویس‌های مالی محدودیت دارند. از آنجایی که سیستم مالی سنتی فعلی، متکی به واسطه‌هایی است که از این طریق کسب سود می‌کنند، خدمات آن‌ها معمولا در مکان‌های دارای قشر کم‌درآمد، وجود ندارد. اما در مقابل، DeFi منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌ها می‌شود و دست واسطه‌ها را کوتاه می‌کند. به همین دلیل، طیف گسترده‌ای از مردم به راحتی می‌توانند از خدمات این حوزه استفاده کنند.
کاربردهای دیفای چیست؟
به طور کلی دیفای هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد. با این وجود، با توجه به ویژگی‌ها و پتانسیل‌های این اکوسیستم، می‌توان کاربردهای احتمالی آن در آینده را بررسی کرد.
استقراض و وام‌دهی
پروتکل‌های وام‌دهی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های بستر دیفای هستند. وام‌دهی و استقراض شفاف و آزاد، دارای مزیت‌های بیشماری نسبت به سیستم‌های اعتباری سنتی فعلی است. برخی از این مزیت‌ها شامل توافق سریع و بی دردسر، عدم نیاز به ضامن و یا چک اعتباری و قابلیت استفاده از دیگر دارایی‌های دیجیتال به عنوان وثیقه است.
از آنجایی که پروتکل‌های وام‌دهی بر بستر بلاک چین‌های عمومی پیاده‌سازی می‌شوند، تمام اعتماد لازم از طریق کلید‌های دیجیتالی تامین شده و نیازی به ارائه مدارک خاصی برای تامین اعتماد نیست. به سبب استفاده از بلاک چین، خطرات مرتبط با افراد درگیر در یک قرارداد برای وام‌دهی و یا استقراض کاهش می‌یابد. از طرفی، پروسه‌های مرتبط با این موضوع سریع‌تر، ارزان‌تر و در دسترس افراد بیشتری خواهد بود.
یکی از روش های کسب درآمد که این روزها به موضوع اصلی دیفای تبدیل شده ، ییلد فارمینگ – Yield Farming است. در مقاله‌ای تحت عنوان ییلد فارمینگ – Yield Farming در دیفای – DeFi چیست؟ به تفصیل در مورد این مقوله صحبت شده است.
خدمات بانکی پولی
از آنجایی که طبق تعریف، برنامه‌های اکوسیستم DeFi در دسته سرویس‌های مالی قرار می‌گیرند، خدمات بانکی و پولی می‌تواند یکی از زمینه‌های کاربردی برای این برنامه‌ها باشد. این خدمات شامل صدور استیبل کوین‌ها – Stablecoins، رهن و بیمه است.
صنعت بلاک چین در مرحله بلوغ است و نیاز مبرمی به وجود ارزهای باثبات دارد. این ارزها معمولا به صورت یک به یک توسط دارایی‌های دنیای واقعی پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال نوسان بسیار بالایی دارد، استیبل کوین‌های دیجیتالی می‌توانند به عنوان پول نقد دیجیتال روزمره استفاده شوند؛ پولی که هیچ نهاد متمرکزی بر آن نظارت ندارد.
مارکت‌پلیس (Market Place) غیر متمرکز
این دسته از برنامه‌ها می‌توانند برای ارزیابی چالش‌برانگیز باشند، چراکه این بخش از دیفای پتانسیل بسیار بالایی برای نوآوری در حوزه مالی دارد. صرافی‌ها غیرمتمرکز – DEX را می‌توان حیاتی‌ترین برنامه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز دانست. این پلتفرم‌ها به کاربران خود اجازه می‌دهند تا دارایی‌های دیجیتال را بدون وجود واسطه برای تامین اعتماد (مانند صرافی‌ها)، مبادله کنند. این معاملات به صورت مستقیم بین کیف پول‌های کابران و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. بنابراین با استفاده از این صرافی‌ها، نیاز به خرید ارز دیجیتال از طریق صرافی‌های متمرکز مانند بایننس برطرف می‌شود.
ساختار صرافی‌های غیرمتمرکز به گونه‌ایست که کارمزد تراکنش‌ها در آن‌ها، پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است. علاوه بر این، بخاطر پتانسیل این برنامه‌ها، احتمالا شاهد معامله سهام شرکت‌ها در آینده از طریق این صرافی‌ها بین افراد خواهیم بود.
ارتباط اتریوم با DeFi چیست ؟
اتریوم در حال حاضر پیشتاز DeFi است. با ارائه اتریوم 2، قابلیت این بلاک چین برای میزبانی از DeFi بهبود خواهد یافت. در حال حاضر برنامه‌های مالی متعددی بر بستر Ethereum وجود دارد که در تصویر زیر مشاهده می‌نمایید:
DeFi در بستر اتریوم
این برنامه‌ها شامل: سیستم‌های پرداخت، صرافی‌ها، زیرساخت‌ها، بازار مشتقه، سرویس بیمه، سرویس اعتباری وام‌دهی و…. است. رقبای اتریوم در بحث DeFi ایاس و ترون هستند، که سرعت تراکنش و مقیاس‌پذیری بالاتری را ارائه می‌دهند.
چناچه به دنبال آموزش های بیشتر هستید می توانید اینجا کلیک کنید.
